Bijna twee jaar al werken we grotendeels vanuit huis. Hoe vind je dat? Ben je het zat of vind je het wel prima? En je team? Hoe staat jouw team erin? Is de teamdag al tig keer uitgesteld of lukt het jullie ook in deze uitdagende tijd om verbinding te houden?
Verbinding in het team
Zo op de drempel van het nieuwe jaar en met de zekerheid dat het thuiswerken zal blijven, is het een mooi moment om terug én vooruit te kijken: wat neem je mee naar het nieuwe jaar, wat laat je (graag) achter? En hoe gaan jullie er als team voor zorgen dat je ook in deze tijd verbinding in het team én met de rest van de organisatie houdt. In deze blog reik ik drie werkvormen aan om met je team te reflecteren op de samenwerking.
Niet meer in de wachtstand
Vanmorgen op mijn dagelijkse wandeling langs het inundatiekanaal hier in Lunetten, heb ik al achteruit wandelend teruggekeken op het afgelopen jaar. Ik liep tussen twee rijen bomen door en zag strepen schaduw op de weg. De achterste bomen werden steeds vager, de weg die ik had afgelegd langer. Een mooie metafoor dacht ik zo:
- De steeds vager wordende bomen, de activiteiten die ik begin 2021 heb gedaan; even graven, bijna vergeten.
- De strepen schaduw op de weg, de dingen die niet zo goed gingen. De strepen zon: de positieve ervaringen!
- En de steeds langer wordende weg: de ervaring die ik opdeed in allerhande sessies begeleiden (online, op locatie en hybride)
En de realisatie dat ik niet meer in de wachtstand wil; ik wacht niet langer tot het leven weer ‘normaal’ word (lees: niet meer online), maar wil gewoon het beste maken van de situatie zoals die is. Dus ja, dat betekent veel online (maar dat kan echt heel gaaf zijn en ook verbindend😊) EN ik ga ook weer afspreken om mensen op locatie te ontmoeten. Komende week een wandeling met een opdrachtgever en een live afspraak met mijn (kleine) intervisiegroepje, en volgende week maar liefst drie wandelafspraken. YES!! The best of both worlds.
Achteruit lopen en reflecteren
Die oefening met achteruitlopen kan ik aanbevelen. Zo achteruit lopend kom je echt tot andere inzichten dan als je dezelfde vragen stelt achter je beeldscherm.
Kies een mooi recht pad uit, liefst in de natuur (en echt wel een aantal honderden meters) en loop rustig achteruit. Buig bij elke stap een beetje door je knieën en kijk voor je uit. Je ziet het pad dat je aflegde steeds langer worden. Denk terug aan afgelopen jaar en stel jezelf deze vragen: Wat wil ik achterlaten? Wat wil ik meenemen of nieuw beginnen?
Neem er echt even de tijd voor. Stilstaan onderweg is prima, maar draai je nog niet om (behalve om even te kijken of je nergens tegenaan botst).
Het mooist is als je dit met je team doet, en daarvoor hoef je niet bij elkaar te zijn(!). Ieder kiest zijn/haar eigen pad en in tweetallen spreek je gelijk na het lopen (dus als je nog buiten bent), telefonisch je inzichten door. Daarna kun je dit online met de rest van het team delen.
Waar staat jouw team op de lijn?
Afgelopen najaar begeleidde ik meerdere teams bij de eerste stappen terug naar kantoor. Als opwarmertje had ik de oefening met de lijn. Ik stelde een paar vragen met telkens twee mogelijke antwoorden. Als je antwoord op de vraag A was ging je links van de lijn staan en als het B was, rechts. (En dan natuurlijk rondkijken naar waar je teamgenoten staan en of je dat verwacht had.)
Wat mij opviel was dat na 1,5 jaar thuiswerken de meeste mensen bij de vraag ‘waar werk je het liefst – thuis of op kantoor?’ aan de thuis-kant stonden of in het midden, maar slechts een enkeling stond volledig aan de kant van kantoor. Was dit omdat men niet meer wist hoe het was op kantoor? Of had het thuiswerken, naast alle nadelen, toch blijkbaar meer voordelen? Of was er iets in het team aan de hand, waardoor men elkaar ontliep?
Dat laatste was niet het geval in deze teams, want stuk voor stuk ontmoette ik teams die ondanks het lange thuiswerken nog zeker wel in verbinding stonden met elkaar. Tegelijkertijd misten ze wel degelijk het fysieke samenzijn en vooral het gesprek bij het koffie apparaat en het spontane sparren. En de verbinding met de rest van de organisatie werd ook gemist.
Wil je deze oefening ook doen? Warm dan op met een aantal luchtige vragen, zoals ‘waar ga je het liefst op vakantie: stad of natuur?’, ‘koffie of thee?”, ‘ochtend- of avond mens?’
Hoe doe je dit online? Je vraagt iedereen om een opvallende pen (of een mondkapje) bij de hand te hebben. Antwoord A: pen of mondkapje omhoog houden (voor je gezicht), Antwoord B: de pen uit beeld; ligt je antwoord tussen A en B in: dan hou je de pen ter hoogte van de onderkant van je videobeeld.
De kern van de oefening zit natuurlijk in het gesprek over de antwoorden. Dus neem ruim de tijd om ieder zijn/haar antwoord te laten toelichten.
Behoeften in samenwerking
Een mooie oefening om terugblikken en vooruitblikken te combineren is de oefening met de universele behoeften (zie afbeelding). Deze oefening komt uit de praktijk van de Verbindende (geweldloze) Communicatie. Laat ieder in het team individueel een aantal behoeften selecteren die voor haar/hem belangrijk zijn in het werk. Schrijf ze op in twee kolommen: ingevulde en niet ingevulde behoeften.
In groepjes van drie deze lijstjes vervolgens uitwisselen. Neem hier echt de tijd voor en deel ook plenair (als het team niet te groot is), de belangrijkste bevindingen uit de gesprekken in de kleine groepjes.
Daarna vraag je iedereen om de top drie van haar/zijn behoeften te kiezen. Schrijf alle woorden op de flap of het (online) whiteboard en dan samen even clusteren.
Vervolgens gaan jullie in andere groepjes (van drie of vier) bespreken welke concrete stappen jullie kunnen bedenken om deze behoeften in te vullen. Geef daartoe elk groepje een woord (of cluster woorden) mee. Na een kwartier pitcht elk groepje haar actiepunt én wordt er gestemd over de drie acties die meteen gedaan zullen worden. Uiteraard spreek je meteen af wie de acties in gang gaat zetten en wanneer jullie de acties zullen evalueren. Gegarandeerd levert dit mooie acties op én energie!
Hulp nodig?
Wil je begeleiding bij jullie teamreflectie? Neem vrijblijvend contact met me op, dan bespreken we of en wat ik voor jullie kan betekenen.